Projenin amacı endüstriyel gazların algılanması için yüksek seçiciliğe ve yüksek duyarlılığa sahip bir fiber optik yansıma tipli sensör dizisinin geliştirilmesi ve bunun sistem haline getirilip prototipinin üretilmesidir.
Geliştirilen sensör sistemi tümüyle fiber optik tabanlı olacağı için fiber optik sistemlerin sahip olduğu elektriksel izolasyon, elektromanyetik bağışıklık ve düşük iletim kaybı gibi önemli özelliklerini avantaj olarak kullanarak uzaktan algılama yapma yeteneğine sahip olacaktır.
Geliştirilecek fiber optik yansıma tipli sensör dizisi, farklı algılayıcı kaplama malzemesiyle fiber ucu kaplanmış 4 farklı sensör başlığından oluşacak ve bu sayede kompozit gazların algılanması ve ayrıştırılması mümkün olabilecektir. Bu çalışmada, TÜBİTAK MAM sensör grubunun üretmiş olduğu sensör algılayıcı kaplama malzemeleri kullanılacaktır.
Lazerin 1960’larda bulunmasıyla optik sistemlere ilgi artmaya başlamıştır. Lazer sistemleri mikro dalga ve diğer elektriksel sistemlere göre daha fazla bilgi gönderebilmektedir. Araştırmacılar zamanla bu avantajı fiber optik kablolarda da denemişlerdir. Böylelikle cam fiberler ışığın iletiminde kullanılmaya başlanılmıştır. Fiber optik sistemler tüm bunlar ışığında bilgi iletimi, algılamalar ve buna benzer diğer uygulamalarda giderek yaygınlaşmıştır.
Fiber optik sistemler günümüzde, haberleşme sistemlerinde olduğu kadar sensör teknolojilerinde de önemli bir uygulama alanına sahiptir. Fiber optik sensörler hızlı tepki verme, yüksek duyarlılık, elektriksel izolasyon, uzaktan algılamada düşük sinyal kaybı, küçük ebatlı olma gibi özellikleri sayesinde klasik sensörlere göre gelişen teknolojide ön plana çıkmaktadırlar.
Geniş alanlara sahip depo, boru hattı ve benzeri yapılarda gaz ölçümleri yapmak için günümüzde kullanılan birçok geleneksel sensör tipi yeterli olmamaktadır. Geniş bir alan içerisinde meydana gelen gaz kaçaklarını tespit etmek, hızlı ve doğru gaz ölçümleri yapabilmek için fiber optik sensör kullanılması, elektriksel izolasyon, elektromanyetik bağışıklık ve düşük iletim kaybı sayesinde uzaktan kumanda edebilme vb. sağladığı avantajlar ile gerekli hale gelmektedir.
Bu çalışmada, çok modlu fiber optik ST konnektörlerin yüzeyi endüstriyel uygulamalarda kullanılan farklı uçucu organik bileşenlere duyarlı ftalosiyanin ve PVP tabanlı çeşitli malzemeler ile kaplanarak yeni fiber optik sensör yapıları elde edilecektir. Algılanan gazın cinsi ve miktarına göre sensör yüzeyindeki optik Fresnel yansıması ve diğer interferometrik yansımalarda değişim meydana gelmektedir. Öncelikli olarak geliştirilen dört farklı sensör tipi için, uçucu organik bileşenlere karşı duyarlı olup olmadığı yapılan ön çalışmalar ile test edilmesi planlanmaktadır. Elde edilecek sonuçlardan sonra üniversal bir ölçüm düzeneği geliştirilerek ppm gaz miktarına göre dört farklı sensör tipinin farklı uçucu organik bileşenlere karşı tepkileri çoğullayıcı sayesinde aynı anda ölçülecektir. Alınan sonuçlar irdelendiğinde değişen uçucu organik bileşen miktarına bağlı olarak, sensörlerin farklı seçicilik ve duyarlılıkta tepkiler verdiğinin gözlemlenmesi beklenmektedir.