2020 - 2022
Büyük bir bölümü madencilik faaliyetleri sonucu, önemli bir kısmı da büyük inşaat faaliyetleri (baraj, havaalanı, otoyol, demiryolu vs.) sonucu büyük toprak (dekapaj) kütleleri yer değiştirmektedir. Bu büyük kütle içerisinde bulunan kükürtlü ve demirli minerallerin atmosferik koşulların etkisi (oksijen ve nem) ile oksitlenerek asidik su oluşturması asit maden drenajı (AMD) olarak tanımlanmaktadır. Oksitlenme sonucu oluşan AMD yeraltı ve yerüstü sularının pH seviyesini düşürerek asidik özellik kazanmasına neden olmakta, bu durum ise ağır metallerin çözünmesine dolayısı ile hem karada hem de sudaki besin zincirinin olumsuz yönde etkilenmesine neden olmaktadır. Çok önemli çevresel problemler üreten AMD oluşumunun önceden belirlenmesi, olası etkilerinin tahmin edilmesi ve etkilerin minimize edilmesi ihtiyaçtır. Bu amaçla çeşitli statik ve kinetik testler geliştirilmiştir. Statik testler ile AMD oluşup oluşmayacağı kestirimi yapılabilirken, kinetik testler ile AMD oluşum süreçleri ve etkileri belirlenebilmektedir. Bu proje kapsamında ilk olarak Gediz kömür havzasından temin edilen Kükürt (S) içeriği yüksek pasa numunesinin fiziksel, kimyasal ve mineralojik özellikleri belirlenecektir. Bu çalışmada asit üretme potansiyeli olan kükürtlü ve demirli mineraller ile nötrleştirme potansiyeli olan kalsiyumlu, magnezyumlu, silisli minerallerin tespiti ve miktarları analiz edilecektir. Daha sonra pasa atıklarının AMD oluşum potansiyelinin belirlenmesine yönelik statik testler uygulanarak “Asit Üretim Potansiyeli (AÜP)“, “Nötrleştirme Potansiyeli (NP)“ ve bu değerlerin oranları (NP/AÜP) belirlenecektir. Statik testlerden elde edilen sonuçlar dikkate alınarak AMD oluşum süreçlerinin belirlenmesi için kinetik testlerden yararlanılacak olup, bu amaçla kolon ve nem hücresi testleri yapılacaktır. Üniversitemiz laboratuvarında ilgili deney düzenekleri bulunmadığı için belirtilen kolon testi ve nem hücresi deney düzenekleri standartlara uygun olarak tasarlanacak v...