Kış mevsimine girerken güneşe yaklaşıyoruz! kış olunca güneşe en yakınız.(21 Aralık 2020) saat 13:44'te güneş gökyüzünde en güney konuma geldi... Gündönümü, en kısa gün....21 Aralık Çarşamba gecesi en uzun geceydi. Ayrıca, tam da Kış Gündönümü tarihi olan 21 Aralık 2020 gecesinde Jüpiter ve Satürn’ün, birbirlerine çok yakın bir konuma geleceklerini ve birbirlerinden sadece 0,1 derece uzaklıkta bulunacağını bilim insanları söylüyor. Diğer yandan bu yakınlaşmaların hep eşit değil..Buna benzer bir yakınlaşma (kavuşum) 1623 yılında ,İki gezegenin birbirlerine en yakın kavuşumu ise, 800 yıl kadar önce, 1226 yılında gerçekleşmiş. Bundan sonraki ilk kavuşum 15 Mart 2080 tarihinde olacakmış.
4 Ocak'ta ise Dünya Güneş'e en yakın, Yazın ise en uzak. konumda... . Aradaki fark 5 milyon km. olduğu yazıyor kitaplarda
Saatli Maarif Takvimi’nin yazdığına göre, 21 Aralık 2020 Pazartesi gecesi 14 saat 31 dakika sürdü. Gün 9 saat 29 dakika oldu. “Kış Gündönümü” başladı.
Osmanlı döneminde ve Cumhuriyet’in ilk yıllarında kullanılan Rumi takvimde 22 Aralık Erbain’in başlangıcıdır diye yazıyor kitaplar...
Üç aylık kış mevsimi Erbain ve Hamsin diye ikiye ayrılır. Erbain, 22 Aralık’tan 30 Ocak’a kadarki 40 günlük kış dönemine verilen isimdir. Erbain’den sonra 31 Ocak’ta başlayan Hamsin ise 21 Mart’a kadar devam ettiğini söylüyor konun uzmanları...
Hamsin’de havalar yumuşamaya başlayınca cemreler düşer. Cemre sıcaklık anlamına gelen bir kelime.....
Kış Gündönümü’nde güneş ışıkları Oğlak Dönencesi’ne dik gelir. Kuzey Yarıküre’de günler uzamaya, Güney Yarıküre’de kısalmaya başlar. Bu tarih, Kuzey Yarıküre’de kışın, Güney Yarıküre’de yazın başlangıcı sayılmakta....
Kış ve yaz gündönümleri insanüstü bir gücün doğayı yönlendirmesi olarak binlerce yıl önceden insanlığı etkilemiş, gündönümleri, insanüstü güce tapınma, verdiği nimetlere şükretme amacı güden törenlere, şenliklere vesile olmuş....
Binlerce yıl önce Altaylarda yaşayan Türkler, Kış Dönümü’nü ışığın karanlığı yendiği, uzun günlerin başladığı günler olarak kutlamışlar...
Nar Dugan-Dogan Gün kutlamalarında “Akçam Ağacı” altında toplanılırmış, Akçam Ağacı’nın dallarına dilek bezleri bağlanır, baş melek Ülgen’e adaklar adanır, hediyeler sunulurmuş...
Kış Gündönümü kutlamaları başka toplumlarda da farklı şekillerde kutlanagelmiş...
Dünyanın güneşe olan uzaklığı yaklaşık 150 milyon kilometreymiş Zirvelerin yüksekliği gözönüne alındığında birkaç kilometrelik yükseklik farkı, sonucu etkileyecek anlamlı bir fark yaratmıyormuş. Örneğin düyanın en yuksek noktası olan Everest Tepesi yaklaşık 9000 metredir (8848m.) Bu durumda 9 kilometrenin, 150 milyon kilometreye olan oranı (9.000/150.000.000.000= 0.00000006) “devede kulak” misali etkisiz kalıyormuş. Yani sanıldığı gibi dağlar güneşe pek de yakın değilmiş...
Yeryüzünde ısınan hava yükselirken enerjisini harcadığından ve zirvelere ulaştığında ortam sıcaklığına ulaşırmış. Yükseldikçe artan nemli hava da, her yüz metrede bir yaklaşık olarak 0,5 derece ısı kaybına neden olurmuş. Bu nedenle Everest’in eteği ile ile tepesi arasında 50 dereceden fazla sıcaklık farkı oluşmaktaymış.
Hava sıcaklığı ve mevsimlerin oluşmasına etki eden bir başka detay da; dünyanın eğimli bir eksene sahip olmasıymış. Dünyanın güneşe en yakın olduğu aylar kışı, en uzak olduğu aylar yazı yaşıdğımızı yazıyor.. Dünya güneş etrafındaki “elips” şeklindeki yörüngesini tamamlarken güneşe 147-152 milyon kilometre arası mesafelerde seyrediyormuş. Yani güneşin etrafında gezinirken 5 milyon kilometre yaklaşıp uzaklaşmaktaymışız. Mevsimlerin oluşumunda güneşe yakınlık değil, güneş ışınlarının yüzeye geliş açısı önemliymiş. Güneş ışınlarının çoğu yeryüzünde emildiğinden önce yer sonra hava ısınmaktaymış. Bu nedenle toprağa yakın hava katmanlarının daha sıcak olduğunu yazıyor..
Atmosferin ısınması üzerine ciddi etkisi kanıtlanmış olan karbondioksit gazını da bu vesile ile bir kez daha anımsamakta yarar varmış. Isıyı tutarak sera etkisine neden olan karbondioksit, ağır bir gaz olduğu için atmosferin yeryüzüne daha yakın tabakalarında birikirmiş. Daha ayrıntılı bilgi için:
http://www.space.com/3304-earth-closest-sun-dead-winter.html
https://aplanetruth.info/9-why-is-the-earth-closest-to-the-sun-in-the-wintertime/
NOT:(Fotoğraf: Kafkas Dağlarının Eteklerinde Memleketim...kaan Gündoğdu‘nun Kadrajından.....)