Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Kalite
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Netâyicü’l-İʻtikâdiyye fî Usûli’l-Fıraki’l-İslâmiyye,Eş‘arî Makâlât ve Fırak Geleneği,Gümüşhanevî,Su
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Ehl-i Beyt,Râfızîlik,Ahterî Kebir,Târih-i Ahteri,Câmiʻu’l-Mesâil,Kütahya Haliliye Medresesit,Ahterî
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Vehhâbilik etkileri, dînî hareket, Suûdi Arabistan, Muhammed b. Abdilvehhâb
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Selefilik
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
İslam edebiyatı
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
İslam Mimarisi,İslam Güzel Sanatları
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
İslam Mimarisi,İslam Güzel Sanatları
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
İslam Mimarisi,İslam Güzel Sanatları
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Tasavvuf
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Hadis
Özet Metin
İslâm dini, Hz. Peygamber (sas) ile tamamlanmıştır. Mezhepler ise Hz. Peygamber sonrası dönemde toplumsal, siyasi, itikadi, ekonomik vb. sebeplerle belli fikirler ve şahıslar etrafındaki gruplaşmaların zaman içinde kurumsal bir yapıya kavuşmasıyla ortaya çıkan beşerî oluşumlardır. Geçmişte olduğu gibi bundan sonra da ortaya çıkabilecek olan mezheplerin zihniyet dünyası, temel öğretileri ve yaşadıkları dönemin olaylarına karşı tutumları, araştırmaya değer görünmektedir. Özellikle içinde bulunduğumuz coğrafyanın jeopolitik konumu, yaklaşık son otuz yıldır bölgemizde yaşanan gerilimler, Müslümanların çatışmalarının arka planındaki mezhebî farklılaşmaların boyutlarını, din anlayışındaki farklılıkları ve Müslümanların birbirlerini anlama çabalarının gerekliliğini açıkça ortaya koymaktadır. Bu gereklilik, konuyla ilgili yayım faaliyetlerine de yansımaktadır. 1980‘li yıllarda İran devrimi, Şiîlik ve Alevîlik hakkında başlayan yayımlar, daha sonra Selefîlik ve uzantıları, cemaat ve tarikatlar, Irak, Suriye ve Afganistan başta olmak üzere Müslüman coğrafyanın mezhebî farklılaşmalarını araştırıp inceleyen yayımlarla artarak devam etmiştir. Yeni araştırmalar ve neşredilen yeni kaynaklar hem İslâm düşüncesinin teşekkül dönemiyle ilgili daha teknik ve özel bilgilere ulaşmamıza hem de yaşayan mezhepler bağlamında inanç ve uygulamalardaki değişimi görmemize katkı sağlamaktadır. Bu durum mezhepler hakkındaki bilgilerimizin tazelenmesine, tartışmalı konuların seyrinden haberdar olmamıza, yeni dini grupların oluşum süreçlerini takip etmemize imkân sağlar. Elinizdeki kitap, bu imkânı da göz önünde bulundurarak alanın uzmanları tarafından kaleme alındı.
Anahtar Kelimeler
İslam Mezhepleri, Vehhabilik, Haricilik, Mutezile
Özet Metin
Yazarlar: Öğr. Gör. Abdullah Akın Öğr. Gör. Dr. Aber Alfeky Öğr. Gör. Hamdo Husein Öğr. Gör. İsmail Özdemir Dr. Öğr. Üyesi İlhami Günay Öğr. Gör. Mehmet Emin Yağcı Dr. Öğr. Üyesi Mustafa Kelebek Öğr. Gör. Mohamad al Khalef Öğr. Gör. Dr. Souzeet Mosad Öğr. Gör. Talha Zaim ISBN: 978-605-2385-32-6
Anahtar Kelimeler
Arapça, Soru Bankası, Rifat Türkel,
Özet Metin
Karadonlu Can Baba farklı yerlerde makamı, mezarı ve türbesi bulunan, toplumun çeşitli kesimleri tarafından adına faaliyetler düzenlenen, evliya olarak tanımlanan kişilerden birisidir. Ona hürmet eden ve sevgi duyan toplum kitlelerinin içerisinde Alevîler ve Alevî olmayan müslüman toplulukları bulunmaktadır. Birçok yerde türbe ve makamı bulunan Karadonlu Can Baba’nın Kütahya-Akçaalan, Çorum-Oğuzlar ve Kırıkkale-Balışeyh’te de türbesi bulunmaktadır. Bu çalışmanın birinci bölümünde Karadonlu Can Baba yazılı ve sözlü kaynaklardan faydalanarak araştırılmıştır. Yapılan araştırma sonucu örneklem olarak belirlenen Akçaalan, Oğuzlar ve Balışeyh’ten sadece Akçaalan’da Alevîlik anlayışının bulunduğu görülmüştür. İkinci bölümde Akçaalan’daki Alevîlik anlayışı bilimsel yöntemlerle ele alınmıştır.
Anahtar Kelimeler
Karadonlu Can Baba, Can Baba, Akçaalan, Oğuzlar, Balışeyh
Özet Metin
Başlangıçta Arabistan içerisinde yayılan hareketin daha sonraları dünyanın değişik bölgelerinde önemli ölçüde taraftarlarının oluştuğu dikkati çeker. 18. ve 19. yüzyılda Avrupa devletlerinin Afrika ve Hindistan Alt Kıtasına ilgi duymaları ve burayı işgal etmeleri üzerine bu bölgelerdeki Müslümanlar arasında farklı hareketlerin ortaya çıktığı görülmektedir. Müslümanlar, içerisinde bulundukları siyasî, sosyal ve dinî krizlerden çıkmak için bazı yöntemler geliştirmek için çabalamışlardır. Bunun neticesinde farklı hareket ve dinî akımlar ortaya çıkmıştır. Sonraki dönemde mevcut olan bu akım ve hareketlerin bazılarıyla Vehhâbilik arasında irtibat kurulmuştur. Vehhâbiliğin, Suûdi Arabistan’ın dışında Afrika, Orta Asya ve diğer bölgelerde ortaya çıkan bir kısım dinî oluşum ve hareketleri de etkilediği iddia edilmektedir. Bu bağlamda Vehhâbilikle benzer görüşlere sahip bu hareket ve akımların Vehhâbilikten etkilenip etkilenmedikleri, etkilenme var ise ne ölçüde etkilendikleri iddiası tebliğimizin konusudur. Bu tebliğde değişik coğrafyalarda ortaya çıkan ve Vehhâbilikle irtibatlandırılan İslâmi akım ve hareketlerde Vehhâbî etkisinin olup olmadığı, varsa etkilenmenin niteliği ve niceliği üzerinde durulacaktır. Ancak konunun hacmi nedeniyle bu hareketlerden belli başlı olanları üzerinde durulacak 20. yüzyılın son yarısı ile günümüz hareketleri ele alınmayacaktır.
Anahtar Kelimeler
Selefilik, Vehhabilik, Haricilik
Özet Metin
Anahtar Kelimeler
Kalburcu Şeyhi Pir Ahmed Efendi, Sofça, Alevilik
Özet Metin
“Gedizli Mehmed Efendi Paneli“nde sunulan bildirilerden oluşan editoryal bir eserdir. Gediz Belediyesi kültür yayını olarak basılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Gedizli Mehmed Efendi, Fetva Emini, Kadı, Hattat, Gedusi
Özet Metin
ISBN: 978-975-7120-15-5
Anahtar Kelimeler
Katalog, O‘nun Niyazı, Sergi, Niyaz
Özet Metin
Bu çalışmada 18. yüzyıl ortalarında ortaya çıkan ve günümüze kadar etkili bir şekilde varlığını devam ettiren bir mezhebin doğuşunda ve gelişmesinde müessir olan âmillerin ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu çerçevede ilk önce Vehhâbiliğin lideri Muhammed b. Abdilvehhâb‘ın hayatı ve görüşleri ele alınmış, daha sonra arka plan kapsamında hareketin ortaya çıktığı Necid bölgesi ve civarının coğrafi özellikleri, bu özelliklerin sosyo-ekonomik hayata etkileri, genelde Avrupa ile Osmanlı Devleti‘nin özelde ise Necid bölgesinin siyâsî yapısı araştırma konusu yapılmıştır. Yine aynı kapsamda Vehhâbilik ile diğer dînî mezhep ve akımların ilişkisi incelenmiş, İbn Abdilvehhâb‘ın liderlik vb. kişisel özelliklerinin harekete etkileri üzerinde durulmuştur. Burada sosyoloji, psikoloji, coğrafya gibi diğer bilim dallarının verilerinden faydalanılmıştır. Bu noktada bölge coğrafyasının halkın sosyo-kültürel ve ekonomik yapısını etkilediği, yine Osmanlı ve bölgedeki siyasi durumun Vehhâbiliğin gelişmesine katkıda bulunduğu görülmüştür. Diğer taraftan hareketin bölgede etkin olan Hanbelî mezhebinden ve İbn Teymiyye‘den etkilendiği, Hâricilik ve Zâhirilik ile benzer taraflarının bulunduğu tespit edilmiştir. Bununla beraber bu hareketlerden ayrıldığı konular olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu nedenle Hanbelî mezhebinin devamı değil, yeni bir mezhep olarak değerlendirilmiştir. Vehhâbilik, yaklaşık üç asra yayılan bir hareket olduğu için konu sınırlandırılarak II. Suûd Devleti‘ne kadar olan tarihi arka plan ele alınmıştır. Ayrıca İslam dünyasında 18, 19 ve 20. yüzyılda ortaya çıkan dîni hareketlere Vehhâbiliğin etkisinin olup olmadığı tartışılmıştır. Günümüzde Vehhâbiliği diğer yerlere ihraç etmek için sistemli çalışmalar yapıldığı tespit edilmiştir. Bu nedenle Vehhâbiliğin arka planı ayrıntılı açıklanmaya çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Vehhâbilik, Muhammed b. Abdilvehhâb, I. Suûd Devleti, Arka Plan, Tevhîd, Bid‘at, Şefaat, Emr-i b
Özet Metin
Tarih boyunca insanlar farklı düşünce ve inançlara sahip olmuşlar ve bu inançların neticesi olarak fırkalara ayrılmışlardır. Bu fırkaların her birisi kendi görüş ve inançlarının doğruluğuna inanmış ve inandığı değerlerin diğer insanlar arasında yaygınlaşması ve taraftar bulabilmesi için yoğun bir şekilde gayret sarf etmiştir. Şîa, Nusayriyye, Kadıyânilik gibi bazı fırkalar, bu gayret ve çalışmalarında başarılı olarak insanlar arasında inançlarını yaygınlaştırmış ve günümüze kadar varlıklarını devam ettirmişlerdir. Keysâniyye, İshâkiyye gibi bazı fırkalar da gerek inanç sistemleri, gerekse insanlar arasında taraftar bulamamalarından dolayı ortaya çıkmalarından kısa bir süre sonra ortadan kaybolmuşlardır. Günümüzde bunlardan kimisinin sadece adı ve görüşleri bilinmekte olup kimisi hakkında ise hiçbir bilgi bulunmamaktadır. Hz. Peygamber’in (s.a.v.) damadı Hz. Ali hakkında ileri sürülen görüş ve düşünceler bir çok fırkanın ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bazı fırkalar Hz. Ali’ye olan sevgi ve saygılarında aşırıya giderek O’nun ilâh olduğunu kabul etmiş, bazıları da ona olan sevgisinde ılımlı çizgiyi koruyarak İslâm dininin çizmiş olduğu çerçevede Hz. Ali’yi ve Ehl-i beyt’i sevmişlerdir. Onun hakkında aşırı giden fırkalara gulât denmiştir. Bu ğâli fırkalardan yani Hz. Ali hakkında ileri giden fırkalardan birisi de Nusayrîlik’tir. Nusayrîlik, Muhammed b. Nusayr en-Nemîrî tarafından Hz. Ali‘nin ilâh olduğu görüşü üzerine kurulmuş, varlığını günümüze kadar devam ettirmiş, yaşayan bir fırkadır. Bu fırkada takiyye esas olup, fırkanın görüş ve düşünceleri on sekiz yaşına gelmiş erkeklerden başkasına öğretilmez. Bundan dolayı da mensupları, müslüman olduklarını ifade etmelerine rağmen gayri müslim olarak kabul edilmişlerdir. Nusayrîler’e 1920 yılında, Suriye ve Antakya‘yı işgal eden Fransızlar tarafından “Alevîlik“ ismi verilmiştir. O zamana kadar halk arasında Nusayrî isminin çağrıştırdığı olumsuz havadan rahatsız olan Nusayrîler, Alevî ismini kullanmaya başlamışlar ve bu ismi kendi aralarında yaygınlaştırmışlardır. Müslüman olmadan önce Şamanizm, Budizm, Zerdüştlük ve Maniheizm gibi dinlere inanan Türkler, İslâm dîni ile karşılaşmalarından kısa süre sonra müslüman oldular. Onlar, atalarının inanç ve geleneklerini hemen bırakamayıp yeni dinin getirmiş olduğu öğretilerin yanında bu inançlarını Anadolu‘ya göç ettikten sonra da yaşattılar. Bu insanlar Hz Ali ve Ehl-i beyt’e ayrı bir sevgi duyarak onlar hakkında aşırıya gitmeden bu sevgiyi kendilerine yol edindiler. Bundan dolayı bu insanlar, uzun yıllar boyunca Alevî ismi ile anıldılar. Anadolu‘da bulunan Alevîler’in yanında Nusayrîler’e de Alevî denmesi insanların akıllarında karışıklığa neden olmuş, onların Alevîler’le Nusayrîler’i bir değerlendirmesine yol açmıştır. Biz bu tezimizde Alevîliler’le Nusayrîler’in farklı iki grup olduklarını ortaya koymaya çalıştık. Bu amaçla birinci bölümde ilk önce ortaya çıktığından dolayı Nusayrîler’in inançlarını, ikinci bölümde de Alevîler’in inançlarını ele aldık. Bunu yaparken kendilerini İslâm dinine nispet etmelerinden dolayı genel islâmî esaslar yönünden, Şiilik’ten etkilenmeleri dolayısıyla Şiilik’ten intikal eden inançlar açısından ve özel inançlar yönünden onların inanç esaslarını ortaya koymaya çalıştık. Daha sonra üçüncü bölümde her iki grubun görüşleri arasında mukayese yaptık.
Anahtar Kelimeler
Alevilik, Nusayrilik, İnanç Esasları, Ali, Gulat
